Yılmaz: Üretim ekonomisine geçiş çabalarımıza devam edeceğiz

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, bugün açıklanan ikinci çeyrek Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) rakamlarıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Yılmaz, "Türkiye ekonomisi, 2024 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,1 oranında mevsimsel artış kaydederek yüzde 2,5 oranında büyüme kaydetmiştir. 2024 yılı ilk çeyreği büyümesi yüzde 5,3’e revize edilirken, 2024 yılının ilk yarısında büyüme yüzde 3,8 olarak gerçekleşmiştir." dedi.

Yılmaz şöyle devam etti:

"2023 yılı kapsamında GSYH verileri de yukarı yönlü güncellenmiş olup yüzde 5,1 oranında reel büyümeyle milli gelirimiz 1,1 trilyon doları aşarken, kişi başına düşen milli gelirimiz bir önceki yıla göre 2.584 dolar artarak 13 bin 243 dolara ulaşarak OVP hedefimizin üzerinde gerçekleşmiştir.

2024 yılı ikinci çeyreği büyümesinde, sıkı para ve maliye politikalarının gecikmeli etkilerine ek olarak sanayi üretiminde ve ihracat performansındaki zayıflamaya neden olan takvim ve köprü günü etkilerinin devreye girdiği değerlendirilmektedir.

Enflasyonla mücadele adımları kapsamında Orta Vadeli Programımızda öngörülen çerçevede makroekonomik dengelenme sürmektedir. Bu çerçevede net ihracatın büyümeye katkısı ithalatta görülen yavaşlamaya bağlı olarak 1,3 puan olmuştur.

Nitekim son dönemde alınan politikalarla cari açığımız OVP öngörümüzden çok daha hızlı düşmektedir. Bugün açıklanan Ağustos ayı geçici dış ticaret verilerine göre ihracatımız 2024 yılı Ağustos ayında geçen yılın aynı ayma göre yüzde 2,4 artarak 22,1 milyar dolar olarak gerçekleşirken, ithalatımız da yıllık bazda yüzde 10,8 azalışla 27 milyar dolar oldu. İhracatımızın yıllıklandırılmış değeri Ağustos ayında 262 milyar dolara yükselirken, 2023 yılı mayıs ayında yıllıklandırılmış dış ticaret açığı 122,2 milyar dolar ile zirveyi gördükten sonra kademeli bir şekilde azalarak, 2024 yılı Ağustos ayı itibariyle 78,6 milyar dolar seviyesine geriledi. Dış ticaret açığındaki düşüşle birlikte cari açıktaki daralmanın da önümüzdeki aylarda devam etmesi beklenmektedir.

Harcamalar yönüyle değerlendirildiğinde, 2024 yılı ikinci çeyreğinde özel kesim ve kamu kesimi tüketim harcamaları sırasıyla yüzde 1,6 ve yüzde 0,7 oranında artarken toplam tüketim harcamaları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1,5 oranında artış kaydetmiştir.

Tüketim harcamalarındaki artışın yılın ilk çeyreğine kıyasla yavaşlama eğilimi göstermiş ve sıkılaşma tedbirlerine ek olarak devreye alman makroihtiyati tedbirlerin etkisiyle talepte yaşanan dengelenme eğilimini teyit etmiştir.

Söz konusu dönemde toplam sabit sermaye yatırımları yüzde 0,5 oranında artarken yurt içi talebin büyümeye katkısı 1,2‘ye gerilemiştir.

Üretim sektörlerinde de iktisadi faaliyetteki dengelenmenin etkileri belirginleşmektedir.

Üretim yönüyle değerlendirildiğinde, 2024 yılı ikinci çeyreğinde inşaat dâhil hizmetler sektörü yüzde 2,5, tarım sektörü yüzde 3,7 oranında büyüme kaydederken sanayi sektöründe takvim ve köprü günlerinin de etkisiyle yüzde 1,8 oranında daralma yaşanmıştır.

Siyasi istikrar ve öngörülebilirlik çerçevesinde büyüme performansımızın 16 çeyrektir aralıksız devam ederek, depremin olumsuz etkilerini kısa sürede bertaraf etmesi memnuniyet vericidir.

Önümüzdeki dönem için makroekonomik istikrarı güçlendirmeye yönelik adımlarımıza kararlılıkla devam ediyoruz.

Bu kapsamda üçüncü çeyreğe yönelik öncü göstergeler talepteki dengelenmenin devamıyla beraber talebin enflasyon üzerindeki daraltıcı etkisinin süreceğine işaret etmektedir.

Sürdürülebilir büyümenin tesisi açısından fiyat istikrarının tesisiyle üretim, tüketim ve yatırım kararlarının sağlıklı bir şekilde alınması desteklenecek, ekonomide kaynak dağılımı etkinleştirilecektir.

Programımız doğrultusunda büyümenin kompozisyonunu da öngördüğümüz şekilde özel tüketim harcamalarının görece az arttığı, yatırımlarda ise yüksek artışların kaydedildiği bir yapıda gerçekleşmesini sağlayacağız. Tüketim ekonomisinden üretim ekonomisine geçiş çabalarımıza devam edeceğiz.

Kalıcı fiyat istikrarını sağlayarak sürdürülebilir büyümeyi güçlendirerek vatandaşlarımızın refahını artıracak politikaları kararlılıkla uygulayacağız. Bu kapsamda hedeflerimize ulaşacağımız yol haritamızı içeren güncellenmiş Orta Vadeli Programımızı (2025-2027) yakın zamanda kamuoyu ile paylaşacağız."

İş dünyası ikinci çeyrek büyüme verilerini değerlendirdi

Şimşek: Büyümede dengelenme sürüyor

Türkiye ekonomisi yüzde 2.5 büyüdü