Yazdır
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) uyguladığı sıkı para politikası, kredi faizlerinde hızlı bir artışa neden olurken, bu durum vatandaşların kredi kullanım alışkanlıklarını da etkiledi. Artan faizler, ihtiyaç kredisi talebini önemli ölçüde azaltırken, kişi başına düşen kredi borcunun rekor seviyelere ulaşması dikkat çekiyor.
TCMB sıkı para politikası ile artan kredi faizleri, vatandaşları ihtiyaç kredisi kullanımından uzaklaştırdı. Nisan ayında yüzde 82’yi aşan ihtiyaç kredisi faiz oranlarının ardından, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre, ağustos sonu itibarıyla ihtiyaç kredisi kullanan kişi sayısı 12,3 milyona düştü.
Ekonomim'den Şebnem Turhan'ın haberine göre, son yıllarda 14-15 milyon seviyesinde olan bu sayı, son dönemde en düşük seviyesine gerilemiş durumda. İhtiyaç kredisi kullanan kişi sayısındaki azalmaya rağmen, yüksek enflasyon ve azalan alım gücü nedeniyle kişi başı ihtiyaç kredi borcu 77 bin liraya çıkarak rekor kırdı. Ayrıca, ihtiyaç kredilerindeki takipteki alacak oranı yüzde 3,8 ile son 22 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
Ağustostan bu yana faiz düşüyor
TBB risk merkezi aylık bültenine göre bankalarda ihtiyaç kredisi bakiyesi ağustos sonu itibariyle 950.9 milyar liraya yükseldi. Buna karşılık geçen yıl ocaktan bu yana düşüş eğiliminde olan ihtiyaç kredisi kullanan kişi sayısı ise 12.3 milyon kişi ile son yılların en düşük seviyesine geriledi. Merkez Bankası verilerine göre bu yıla yüzde 62 seviyelerinden başlayan ihtiyaç kredisi faiz oranları nisanda yüzde 82'nin üzerine çıkmıştı. Mayısta yüzde 78'a, temmuzda yüzde 76'lı seviyelere inen ihtiyaç kredi faiz oranları ağustosta yüzde 73,5'e indi. Eylülde ise ihtiyaç kredi faizinde düşüş devam etti. Merkez Bankası verilerine göre eylül yüzde 71,9 faiz oranıyla kapandı. Yüksek faiz oranları gerileme trendine girmiş olsa da halen daha oldukça yüksek. İhtiyaç kredisi kullanımında kredinin toplam maliyeti yüzde 120’nin üzerine çıkıyor. Bankalar ekim ayına ihtiyaç kredi faizini indirerek başlasa da yüzde 4-5,8 arasında değişen aylık oranlar uygulanıyor.
Takipteki alacak oranında tarihi seviye
Yüksek faiz oranları ihtiyaç kredisinden uzaklaştırsa da kişi başı kredi riski ile ihtiyaç kredilerinde takipteki alacak oranı artışını sürdürüyor. Bu artışta yüksek enflasyonun etkisi de büyük. TBB verilerine göre kişi başı kredi riski ağustos sonu itibariyle 77 bin lirayı geçti ve bu tarihi en yüksek seviyeye işaret ediyor. İhtiyaç kredilerinde takipteki alacak oranı da ağustos sonunda yüzde 3,8 oldu. Bu 22 ayın en yüksek seviyesi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu da eylül sonunda yaptığı tebliğ değişikliği ile, bireysel kredi kartı ve ihtiyaç kredisi borcunu ödeyemeyenler için 60 aya kadar yapılandırma imkanını devreye aldı. Takipteki alacak oranındaki yükseliş trendi sonrası gelen bu hamle ile ihtiyaç kredileri anapara ve faiz ödemelerinin 30 günden fazla gecikmesi halinde ilave kredi olmadan 60 aya kadar yapılandırılabilecek. Borçlunun 1 yıl içinde yapılandırma için başvurması gerekiyor.
Nakdi krediler 15 trilyon TL’yi aştı
Kredi kartını en çok nerede kullandık?
Kredi kartlarında takipteki alacaklarda rekor yükseliş