Yaşam tarzı enflasyonu birikimlerinizi tüketmesin

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

JPMorgan’da yıllar boyunca trader olarak çalışan Vivian Tu finansal verilerine baktığında acı bir gerçekle karşılaştı. Üniversite yıllarında kazandığından çok daha fazla para kazanmasına rağmen aynı miktarlarda para biriktirebildiğini fark etti. Tu, “Dürüst olmak gerekirse bu fazla miktarda bir para da değildi” itirafında bulunuyor. Bankacının karşı karşıya kaldığı tablo ‘yaşam tarzı enflasyonu’ olarak bilinen hatanın etkilerini gözler önüne seriyor.

Söz konusu fenomen bireylerin gelirlerindeki artışla birlikte harcamalarında da artış olması anlamına gelir. Diğer bir deyişle maaşlarınızdaki artıştan tasarruf hesabınız gereken katkıyı alamaz. PSFeelGood’un haberinde Tu, “Kariyerinizde seviye atlamanızla ve biraz daha fazla para kazanmaya başlamanızla birlikte aniden daha güzel bir dairede yaşamak daha iyi bir araba kullanmak istersiniz. Akşam yemeklerine çıkmak tırnaklarınızı yaptırmak istersiniz” diyor.

Elbette yaşam tarzınızı yükseltmek, daha fazla para kazanmanın tamamen normal ve doğal bir tepkisidir. Zam almak için bu kadar fazla çalışmanın da amacı zaten budur. Ancak daha fazla paranızın olmasıyla birlikte daha fazla harcama yapmanız ister istemez uzun vadeli hedeflerinize ulaşmanızı engelleyebilir. Altı haneli rakamlarda maaş alıyor olabilirsiniz. Ancak alışveriş alışkanlıklarınız çok pahalı hale geldiğinde maaşınız aydan aya yetmeyebilir.

Bireysel finans koçu Judy Esber konuyla ilgili açıklamasında, “Yaşam tarzı enflasyonu paranın nereye gittiğini anlamadan harcama yapmaktır” diyor. Bu oldukça tanıdık bir deneyim. Zira yüksek maaşlar genellikle bireylerin bütçelerine dikkat etmesi gerekmediği hissine neden olabilir.

Gelir artışları sosyal çevreyi de etkiler. Esber, “Daha fazlasını kazanmaya başladığınızda daha fazla paraya sahip insanların olduğu ve hayatlarını yaşama biçimleri farklı olan insanların yaşadığı bir ortama sokabilir” diyor. Bir düşünün: Tüm iş arkadaşlarınız her gün 20 dolarlık öğle yemeğine çıkıyorsa muhtemelen öğle yemeğini evden getirmek istemezsiniz.

Peki bu hatalardan kaçınmak için ne yapmak gerekiyor? İşte finans uzmanlarının önerdikleri:

Hedef odaklı olun

Yaşam tarzı enflasyonundan kaçınmak geliriniz arttığınızda daha fazla para harcayamayacağınız anlamına gelmez. Para yönetimi uzmanı Tori Dunlap, “Önemli bir şeyi başardığınızda, örneğin terfi aldığınızda bunun için kendinizi ödüllendirmenizde hiçbir sorun yoktur. Bununla birlikte finansala açıdan sorumlu olmak ve sizin için gerçekten önemli olan deneyimlere ve ürünlere yatırım yapmak da aynı derecede önemlidir” açıklamasında bulundu.

Burada anahtar düşünce ise hedef odaklı olmak: “Benim temel kuralım gerçekten sevdiğiniz ve değerlerinizle uyumlu olan şeylere pişmanlık duymadan harcama yapmak ve sizin için gerçekten önemli olmayan şeylere yapılan harcamaları azaltmaktır.”

Esber bir maaş artışı aldığınız zaman bunu tam olarak nasıl kullanmak istediğinizi kendinize sormanızı öneriyor:

“Ayda harcanabilecek fazladan 200 dolarınız varsa, belki de ‘Uzun zamandır istediğim spor salonu üyeliğini ayda 75 dolara satın alacağım’ diyebilirsiniz. Fazladan 125 doları ise emekliliğiniz için yatırmayı düşünebilirsiniz. Bu sayede hala kendinize bazı yeni avantaşlar sağlarsınız. Çünkü bu paranın ne için olduğu sorusunun da bir parçası: Hayatın tadını çıkarmak. Ancak gelecekteki benliğinizi düşünmeden her şeyin şu ana gitmesine tamamen izin vermemelisiniz.”

Aldığınız ücretin bir kısmını otomatik olarak tasarruflara veya yatırımlara yönlendirin

Tu'nun müşterilerine söylemeyi sevdiği bir sloganı var: "En kötü düşmanınız kendinizsiniz. Bu yüzden kendinizin en iyi arkadaşı olmalısınız." Bunun anlamı, tasarrufu kolaylaştırarak proaktif olarak kendinize bakmaktır.

Bireysel Finans uzmanı maaşınızın yüzde 100'ünü vadesiz hesabınıza göndermek yerine, yüzde 10'unu bir tasarruf veya yatırım hesabına yönlendirmesini tavsiye ediyor. Serbest çalışanların bir tasarruf hesabına otomatik havale düzenlemelerini öneriyor. Tu, "Bu otomasyonlar, geleceğiniz için akıllı kararlar alma konusundaki bu düşünce sürecini ve duyguyu ortadan kaldırıyor" diyor.

Harcamalarınızı takip edin

Elbette, yeni harcamaların bütçenize ne zaman gizlice girdiğini bilmenin tek yolu, ne satın aldığınızı yakından takip etmektir. Dunlap, "Harcamalarınızı kategorilere ayırmak için bir bütçeleme uygulaması veya basit bir tablo kullanmak, net bir resim çizmenize yardımcı olabilir" diyor. Basit hissettirebilir, ancak gerekli olmayan harcamaların sizi rotadan çıkardığını belirlemenize yardımcı olacaktır.

Para hakkındaki inançlarınızı sorgulayın

Beklediğinizden daha fazla kazanıyorsanız, kendi kendini sınırlayan inançların sizi finansal hedefinizden alıkoymadığından emin olun. Esber, güvenli bir emeklilik geçirecek veya bir ev satın alacak kadar para biriktiremeyeceklerine inanarak büyüyen insanların kendi kendilerini sabote edebileceklerini söylüyor. Zira bu gibi hedeflerin gerçekçi olduğuna inanmıyorlar ve hedefe ulaşmak için ihtiyaç duyulan adımları atmıyorlar.

Esber, "Yüksek gelirli hale gelen ancak yine de bir ev satın almanın mümkün olduğuna inanmayan birçok kadınla çalıştım. Çünkü konut piyasasının berbat olduğuna dair tüm mesajları benimsiyorlardı" diyor. Bireysel finans uzmanı, rakamları incelemenin hedefin gerçekten mümkün olduğunun görülmesine yardımcı olduğunu ve birçok müşterisinin ilk gayrimenkullerini bir veya iki yıl içinde satın alabildiğini belirtiyor.

Parayı zamana çevirin

Para bazen soyut bir kavram gibi hissedebilir, özellikle de harcamak için tek yapmamız gereken telefonumuza dokunmak veya bir tuş takımına bakmak olduğunda. Tu, satın almak istediğiniz şeylerin sadece dolar değerine bakmak yerine, bunun için ne kadar zaman ayırmanız gerektiğini düşünmenizi öneriyor.

Tu, "Örneğin, eve götürdüğüm saatlik ücretim saatte 20 dolarsa ve dışarıdan 20 dolarlık bir sandviç sipariş etmek istiyorsam, bu benim işimin bir saatidir" diyor. Bireysel finans uzmanı bunun satın alımlarda da yardımcı olabileceğini sözlerine ekliyor. Finans uzmanı satın aldığınız şeyi daha iyi değerlendirmenize imkan sağlayan bu yöntemin aynı zamanda yapmayı hedeflediğiniz işlemi haklı çıkarabileceğini de belirtiyor.

Sabırlı olun

Unutmayın: Yeni maaşınız daha lüks bir araba, tatil ve en yeni iPhone için hemen ödeme yapmanıza izin vermese bile, bu imkanlara asla bunlara sahip olamayacağınız anlamına gelmez. Esber, "Bana yardımcı olan en büyük değerlerden biri sabırlı olmayı öğrenmek oldu. Gelecekteki hedeflerime ulaşmak istiyorsam, belki şu anda istediğim her şeyi bütçeme eklemeyeceğim, ancak gerçekten istersem yavaş yavaş bu şeyleri elde edebileceğim" diyor. Gerçekten de tasarruf esasen tam da bunun için yapılıyor.

Para konusunda konuşmaktan çekinmeyin

Ne kadar kazandığımız veya nasıl harcadığımız hakkında konuşmak hâlâ bir tabu. Ancak hem Esper hem de Tu, mali durumumuz hakkında daha açık konuşmalar yapmanın bütçelerimizi daha iyi planlamamıza yardımcı olabileceğini söylüyor. Bu yüzden hedefleriniz hakkında konuşun ve diğer insanlara hedeflerine nasıl ulaştıklarını sorun. Tu, "Başkalarının ne harcadığını bildiğimizde daha fazla güce sahip oluruz. Bence para hakkında yeterince konuşmuyoruz” açıklamasında bulundu.

Emeklilik yatırımı olanlar şimdi ne yapmalı?

Kredi kartlarında sık yapılan 7 hata

Orta sınıfın sıklıkla yaptığı finansal hatalar